e-Kopyahan

Minsan, naisip ko na lang na ang mundo ay parang isang malaking photocopy machine. Kung gusto mo branded, e ‘di Xerox.

Unless kung sadyang malikhain ka talaga, gawain na natin ang pagkopya ever since. Sa mga singing contest, madalas ay mga kanta ng mga tanyag na mga mang-aawit ang nagiging piyesa. Sa sayaw, may mga steps na halaw mula sa choreographer o sa mga napaglumaan na. Ang ilang mga konsepto ng palabas sa telebisyon ay minsan, may pagak-halaw din sa ibang mga programa. Minsan nga, pati mga promotional materials gayang poster o yung pattern ng mga plot ng kwento. Hmm… may mga franchise shows nga e.

Pero kahit papaano ay may pagkakahalintulad ang mga ilan sa nabanggit. Kikinikilala nila kung kanino galing ito. Binibigyan ng due credit. Oo nga naman, hindi mo magagawa iyan kung hindi dahil sa kanila. Hindi nila ipinagyayabang na sa kanila ito ng buong buo. Minsan, mas okay pa nga yung mga aminadong nangongopya kesa sa mga tao na “original” kuno. Sinong niloko mo?

Bakit nga ba sila umaalam sa pagpe-plagiarize ‘di umano ng isang senador sa kanyang mag speech ukol sa RH Bill? At ang siste, hindi pala nito kinilala kung kanino halaw ang mga ito? Ganun, dahil sa mga simplng salita? Mukha lang mababaw iyan, pero masasabi mong malalilm na rin kung matitiuring nga, lalo na kung ikaw mismo ay nasubukan na ang magbasa ng mga artikulo o magsulat ng isa.

Yung una, talagang nagalit din ang karamihan sa mga bloggers e. “Bakit ko iko-quote  ang blogger na ‘yun? Blogger lang iyun.” Naku, ang salagay po ba, mister senator e minamaliit niyo po ba ang mga blogger sa panahon ngayon? Kung ang ultimo nga ang isang simpleng tweet na may 140 characters lang ang pwedeng ilahad e kaya magpabago ng takbo ng ikot ng mundo… e ang mga blogger pa kaya?

Hindi lang isang beses na ginawa iyan, dalawa pa. At ang pangalawang pagkakataon ay halaw sa speech ng isang yumaong presidente ng Estados Unidos na… isinalin sa wikang Filipino. Ayos lang sana e. Kaya lang ang pagbira ng “Tinagalog ko na nga e baka may magreact pa d’yan ng ‘plagiarism’” at tila hindi isang lehitimong excuse para diyan. Sabihin man natin na akto ito ng pag-sasabi sa mga kritiko na manahimik kayo, pero mawalang galang po. Pero sana in-acknowledge niyo pa rin. Baka sakali na mas igalang pa kayo ng taumbayan at patawarin pa kayo sa nagawang kamalian niyo.

Pero… hindi mo rin kasi masisisi ang mga tao sa social media kahit ang ilan sa mga ito, bastardo din kung makapagsalita. Kung anu-anong pangti-trip ang pinagagawa.  That’s “freedom of speech” e. Sa totoo lang, kung talagang kontra ka sa mga pag-plagiarize niya ang simpleng kataga tulad ng “A thief is a thief, Mister Senator” ay okay na e.

O masyado rin kasing emosyonal ang karamihan sa atin.

Kaya ayun, si Titosen, binully ng tao (ayon daw sa kanyang pahayag), at siya naman, ang may-akda sa electronic libel ng RA 10175. Ayun lang, parang ang dating tuloy ay nakagawa ka ng isang desisyon na ang taning base mo lamang ay ang emosyon.

Pero hindi e. Miisip din niya kung gaano karami ang mga tumuligsa sa kanya na nag-trigger na isulat ang mga libel provisions.

Pero either way, unfair pa rin. Dahil bakit walang provison sa copyright infringement? Ang mahal kaya magpa-copyright ng isang gawa, no.

Yan siguro ang mahirap sa mga modernong bagay tulad ng internet, libre nga pero prone to piracy naman. At bago tayo mangmata kay Sen. Vicente Sotto III, siguraduhin natin na hindi tayo kumokopya din sa kung sinu-sino lang. Dahil ang dami kayang mga kaso na maituturing kung illegal na kopyahan lang naman ang usapan.

Sa aking pagoobserba sa mga social networking sites, may mga halaw nga ng mga blogs, o ang buong akda mismo ay kinokopya nang hindi man lang ipinapaalam sa taong may-gawa mismo. Hindi na nga pinaalam, hindi pa kinilala kung kanino galing. At hindi na nga kinilala, inangkin pa ng tuluyan. Ang kakapal lang ng mukha.

Kung hindi kaso ng blogs, litrato naman. Naalala ko tuloy ang case study ko nun sa Media Ethics na ang isang pahayagan ay kinasuhan ng isang photographer dahil sa paggamit ng mga litrato niya nang walang pahintulot.

At kahit ultimo ang mga tweet na naglalaman ng mga balita, ninanakaw din. Ayos lang sanakung sinabi kung kanino galing. Pero, ninakaw nga e. Ibig sabihin, inangkin din niya. Ewan ko lang kung nasita siya ng isang tao na anchor at reporter sa istasyon na iyun. Baka sakalaing matauhan ang mga post-grabber na iyun.

Alam ko na ito ang panahon ngayon na sadyang nilaan ang mga bagay para i-share ang mga bagay-bagay. Pero mas okay naman siguro kung hihingi ka ng permiso o pasintabi (kung in case hindi mo maanatay ang reply niya) bago mo kopyahin ang mga iyan, ‘di ba? Basic courtesy ba. Mamatay ka ba kung magkukumento ka ng “Pa-repost po. Thanks.” sa isang Facebook status na nagustuhan mo?

At, oo nga. Pwede rin bang ayusin ang provisions ng cybercrime act at tapusin na ang debate sa isyu sa RH Bill, utang na loob?

Author: slickmaster | Date: 10/01/2012 | Time: 12:23 p.m.

© 2012 september twenty-eight productions

Deprivation to “Freedom of Speech” or “Freedom to Abuse?”

Hindi na ako magtataka kung bakit ang daming umaalma ng “no more freedom of speech?!” sa mga Pinoy na laging naka-online pagdating sa usapin ng cybercrime act. Kahit po ang inyong lingkod ay tumutuligsa sa mga probisyon ng electronic libel. Oo nga naman, bakit parang pipigilan mo kami magsalita?

Sira ba ‘tong mga ‘to? Parang literal na sinungalngal o nilagyan mo ng busal ang mga bibig naming niyan. Pa’no ka aaksyon kung hindi mo alam ang mga hinaing ng mga kalipon mo. At… oo nga pala, akala ko ba kami ang boss mo, at hindi ka pwedeng makinig sa mg utos namin? Labo.

Pero, ang punto kasi, pagdating sa mga panukalang batas, kadalasan ay pumipirma lamang siya bilang punong ehekutibo ng bansang ito. At may veto process na sinusunod kung sakaling hindi aprubahan.

(Ayun ito sa usapan namin ng isa sa mga followers ko sa Twitter na itatago ko sa inisyal na I.M.A., ito ang mga posibleng pangyayari at pamamaraan  sa estado ng pagpirma at ng veto process)



1st way: Isa-sign ng president within 10-day period then balik sa congress for ratification.
2nd way: Hindi niya pipirmahan pero may veto message and reasons, buong bill yung dapat yung i-reject and not specific amendments then pass ulit sa Congress within 10 days.
3rd: hindi siya pipirma dahil adjourned ang Congress.
4th way: pocket veto, habang adjourned yung Congress, balewala na lang then magpapasa ulit ng panibagong bill, if nag-resume na.

Unless, 'pag wala masyadong angal si Kuya, deretso na yan  sa pirmahan at pag-implementa.

Unconsitional! Yan ang bira ni Senator TG Guingona. Oo nga naman, e ‘di ba bilang mamamayan ng bansang ito, may Bill of Rights tayo at isa sa mga nakalagay dun ay ang kalayan natin na magsalita o maglahad.

Pero hindi baka naman kaya nagkaroon ng ganitong batas ay dahil abusado na rin ang ilan sa atin? Napansin ko rin kasi na ang daming mga abusado sa mga social networking sites. Mga barbaro kung maka-asta, mga balasubas kung makapagsalita, lalo na kung ayaw nila ang mga artikulo o post na nabasa nila. At karamihan pa sa mga ito, katakut-takot na mura ang mga wini-wika.

Not to mention, marami rin kasi ang mga mapupusok na kabataan sa internet, mga taong hindi pa nila tuluyang naiintidihan ang mga pinagsasabi nila kahit sabak lang sila ng sabak sa kada thead o usapang pinapasok nila. Kung makapagbanta sa mga kaaway nila, daig pa ang mga tunay na kawatan. Pambihira.

Pero dapat kasi matuto din tayo na walang bagay sa mundo ang tinatawag na “absolute freedom.” (Ano ka, Diyos?) At ika nga ng palabas na Spiderman, “with great power comes great responsibility.” Ang lakas kaya ng kapangyarihan ng anumang salita na nilalahad natin, lalo na sa panahon ngayon na napaka-accessible na ng internet sa atin. Kaya kahit ang ultimong “hehehe!” ay kaya nang i-build up ang isang bagay o sirain naman sa kabilang banda. Oo nga pala, ayon kay Sen. TG, ang ultimong “hehehe” ay posibleng makapagpahamak sa iyo lalo na kung agree ka sa isang post na sa mata ng iba ay libelous. Ouch!

At hindi porket tila libre na at malaya tayong gumamit ng mga bagay tulad ng internet ay aabusuhin na natin ito ng sobra-sobra. Alalahanin mo, lahat ng mga kalabisan na bagay ay nakakasama.

Kaya isang leksyon na maituturing din ito sa karamihan… na maging responsible sa mga sinasabi. Tama din kahit papa’no yang wika na iyan ni Spokesperon Lacierda.

Author: slickmaster | Date: 09/30/2012 | Time: 9:32 p.m.

© 2012 september twenty-eight productions

Paano silang mga bata?

Magtatanong lang po, tutal uso naman pag-usapan ang batas na ito.

Teka, paano na nga lang ba ang mga kabataan kung ma-implementa ang Republic Act 10175 o ang Cybercrime Protection Act of 2012?

Karamihan kasi sa mga bata ngayon na napapansin ko ay sadayng mapusok. At hindi lang to usapin ng PBB Teens, ha? Sa mundong umiikot ang karamihan sa kanila sa mga aktibidades pagkatapos ng klase gaya ng DotA, walang kwentang relasyon, teenage sex, usapang “crush,” “face-off” sa wall photos ng Facebook, sa mga “frat,” mga pipitusging musika ng popular na kultura, ultimo mga tunog-dyip na hip-hop at iba pa… May mga… well, (err) ganyan, na mga kabatan. Nakikita ko pa ang mga yan base sa mga laman ng news feed ko sa Facebook pati na rin sa Twitter. Karamihan kasi sa mga iyun ay mga tao na mas bata pa sa akin.

Ilang mga senaryo ay yung maghahamon pa ng away, mga parinigan sa status at tweet. Akala mo ang aangas magsalita e wala naman sa tamang porma ang mga tina-type. Pati ang pangalan ng Diyos, jine-jejemon pa. Mahiya naman kayo kahit sa salitang yan lang, ‘oy!

At yung iba pa sa kanila, mapangahas na makikipag-away pa… literal sa mga post. Nasasara ko na lang ang browser ko sa dismaya at sa iwas na makihalubilo ako bilang tagapammagitan sa mga ito. Kahit kasi ituring ka pa ng mga ito na “kuya” sa mga ito, e hindi ka naman talaga sigurado kung makikinig ang mga ito. Wala itong pinagkaiba sa sirang-plaka na sermon. Entrance sa left ear, exit sa right. At, bakit ka nga ba makikialaam, ‘di ba?

Oo nga, paano na lang kung maiimplementa ang RA 10175 at masasapul din talaga nito ang mga kabataan (as in qualified sa electronic libel at cyber bullying ang ginawa nila), lalo na sila pa mng mas expressive na tao sa social media ngayon kesa sa mga tao na talagang lehitimo o nasa wasting edad para gumamit nito? Kahit sabihin natin na “ay, sus. Slick Master, wa-pakels naman yang mga bata e,” O sige, let’s give that as the benefit of the doubt. Pero ‘tol, sa hanay ko kasi hindi lang karamihan sa mga online friends ko ay ang mga bata, pati na rin ang mga pamangkin ko. Kaya hindi ko rin maiwasan na maging concern lalo na sabay sa uso rin ang karamihan sa kanila.

Kung maimplementa nga naman ang RA 10175 at nagkataon na maaktuhan sa krimen ang mga ‘to? May magagawa ba talaga ang batas diyan, o baka matulad lang din yan sa mga batang hamog sa Guadalupe na iwawagayway ang birth certificate nila and presto, deresto sa DSWD or else, lalaya din. Hindi ko lang alam kung may naka-foresee nito sa mga mambabatas.

Bagamat sa pagkakaalam ko ay mas matimbang ang posibleng kaharapan ng sinuman sa batas na ito. E ayun lang.

Siguro, tama na rin ang sinabi ng tropa ko na katext ko sa usapang ito. Tignan na lang natin ang resulta. Sana lang matuto ang mga bata ngayon dahil mkung hindi, nah, malalaman nila na ang bagay na kinaadikan nila sa internet ay ang tiyak na makakapagpahamak din sa kanila kapag sila ay umabuso lalo. Naku.

Nagtatanong lang po.

Author: slickmaster | Date: 10/01/2012 | Time: 11:48 a.m.

(c) 2012 september twenty-eight productions

OCTOBER 3, 2012

October 3, 2012. Ang petsa na kinatatakutan ng karamihan sa mga Filipino netizens.

October 3, 2012. Mas nakakasindak pa yata ‘to kesa sa doomsday kuno na December 21, 2012 para as mga adiks a social networking sites, fourms at ultimo ang mga bloggers at commenter nito.

October 3, 2012. Ang pang-40 sa 52 araw ng Miyerkules sa taong ito. Teka, malapit na pala ‘to e. Sa darating na Miyerkules na pala ito! Pero ano nga ba ang meron sa petsang October 3, 2012 na ito?

Sa October 3, 2012 na kasi ang nakatakdang pagsisimula ng pag-implementa ng Republic Act # 10175 o ang Cyber Crime Protection Act of 2012. Ito ay 17 araw mula nang pinirmahan ng Pangulong Noynoy Aquino ang nasabing batas.

E, ‘yun lang naman pala e. Ano naman ngayon? May pakialam at pakinabang ba kami kung sakaling mangyayari iyan?

Oo naman. Aba, naka magulat ka bigla na sa simpleng pagkumento mo sa isang post ay possible kang makasuhan na paglabag sa cyber crime act na iyan at makulong nang hanggang 12 taon. Iyan ay kung mapatunayan na libelous ang sinabi mo. Kung mapanira ba ito sa taong kinakausap mo o nilahad mo mismo sa internet.

At siyempre may pakialam ka, at dapat lang hindi dahil mamamayan ka ng bansang ito, kundi dahil sasagasaan nito ang kalayaan natin na magsalita. Ang i-express ang ating mga kanya-kanyang saloobin. Isa iyan sa mga nakapaloob sa ating Bill of Rights.

Maaring nakakatakot. Pero ang tila mas masaklap pa ay hindi rin malinaw ng husto ang pamantayan sa mga salita. Nagiging mangmang na nga ang inyong lingkod para lang piltin intindihin ang lahat ukol diyan. Pero… ay, ewan.

Kaya kaliwa’t kanan na ang mga protesta ng mga netizens, lalo na sa mga social networking sites. May gumawa na nga ng signing petition na ibasura iyan. At may mga kilos protesta pa nga yata na gaganapin sa Martes, Oktube a-2. Sa dalawang bagay lang umiikot ang hiling ng mayorya: (1) ang i-repaso ang mga ilang probisyon, particular na sa libel, o (2) tuluyang i-basura ang RA 10175 na iyan.

Grabe, cyber people power ba ang peg? Mukhang ganun nga. Pero, as usual, hindi naman kasi lahat ng mga tao sa netizens ay may pakialam talaga. Sing-laya ng realidad ng lipunan natin ang karamihan sa mga internet users ngayon. At siguro, iyan ang pinakamahirap sa lahat.

October 3. Naku, ingat-ingat na lang tayo. Lalo na siguro ang mga tulad ko na malalakas bumitaw ng opinyon.

Pero isang bagay lang din ang pinakasigurado. Kung asal-gago ka rin sa internet, e tapos na talaga ‘yang mga maliligayang araw mo.

Author: slickmaster | Date: 09/30/2012 | Time: 6:34 p.m.

© 2012 september twenty-eight productions

TALES FROM THE CITY LIGHTS – NO MORE CURFEW NIGHTS.

Una kong narinig ang salitang curfew noong bata pa ako. Nasa basketball court ako nun nung napansin ko ang nakapaskil na “curfew.” Bawal daw kaming mga menor de edad ng lumabas sa oras na alas-onse ng gabi hanggang alas-singko ng madaling-araw. Ito nga ang dahilan kung bakit takot ako na lumabas noong mga dis oras ng gabi. Kapag nagising na ako ng alas-4:30 nun, aantayin ko pa mag-5 para lang maglaro sa court. At kailangan bago mag-11 nasa bahay na ko kaya hinahapit ko ang pag-order ng pagkain nun. Masyadong masunurin, no?

Ito palang curfew na ‘to ay isa sa mga batas na ipinatupad ni Macoy noong Batas Militar. 12 midnight – 4 am naman yun. Sa ngayon, hindi ko mawari kung ipinapatupad pa rin ito. Sabagay, ang isa sa mga layon kung bakit sa kabataan lang ang tinatarget ng batas na ito ay dahil sa dumaraming mga tambay at nagiging adik. Minsan pa nga nagkakaroon ng mga away o gang war. Pero sa kabutihang palad, wala naman akong nabalitaan na ganun ditto sa lugar namin.

Kahit noong 16 anyos pa lang ako at inuutusang bumili ng mga pinsan at kapatid ko ng alak, parang andun pa rin ang takot ko e. Buti na lang ang pinagbibilhan ko nun ay yung tindahan ng mga pamangkin ko (at that time kasi, may tindahan pa sila at 24-hours a day silang bukas). Kaya lang medyo may guilt pa rin, minsan nga halos mangatog na ang katawan ko sa kada nakakakita ng mga baranggay tanod. Akala ko huhuliin ako, yun pala. Tatanungin lang. “iho, saan ka pupunta?” “Ah, bibili lang pos a tindahan, ser.” Ayun, ‘di naman nasisita. E hindi naman kasi talaga ako naglo-loiter. Yung utos lang talaga ang pakay ko.

Pero sa pagdaan ng taon, nasa legal na edad na ako, parang ewan na lang ang mga nangyayari. Bakit kanyo? Sa kada panahon na uuwi ako ng bahay o tatambay sa computer shop ng tropa ko sa hatinggabi e ang daming mga kabataan ang nakatambay lang. Though wala naman silang ginagawang masama (hindi ko na pwedeng himasukan ang pagyoyosi ng mga ‘to, tumatagay, o pakikipaglalandian), pero may curfew e. Naiisip ko na lang na “sabagay, ‘pag andayn na ang mga tanod e kakaripas ng takbo ang mga ‘to, maghihiwalay ng mga eskinita para lang makatakas.” Pero, may batas pa rin e. Parang hindi yata natatakot ang mga ‘to o ine-excuse lang ang pagiging ignorante. Pwede naman silang pumasok sa silong o barong ng mga bahay nila at doon gawin iyun. Ewan.

Sa burger stand nga lang na inoorderan ko ng buy 1 take 1 na mga pagkain e mararaming mga andun na mahahalata mo sa edad. Ayos sana, e kaso hindi naman umoorder. Pero dedma na lang, paki ko ba sa mga iyun? Buti sana kung pinagtitripan ako kaso ibang usapan na iyun.

Pero hindi ganun e. Ang ilan sa mga nakikita ko, andun lang sa bandang court nakapatrol. Sabagay, dun naman talaga ang destino ng karamihan sa ganung oras. Dahil doon, may malapit na kainan na bukas sad is oras ng gabi, isama mo na ang isa pang burger stand, tindahan ng isa sa mga kilala ko na kapitbahay, at isang open 24 horus daily na bakery.

Sa tingin ko, kahit tila wa curfew na e maayos pa naman ang nangyayari. At hindi na rin ako pwedeng huliin kung tatambay man ako (pero hindi ko naman gagawin ang mag-loiter anyway) dahil 22 na ako e. Saka sa totoo lang, ang mga nakikita ko pang mga umaakto ng pasaway kesa sa mga batas a ganung oras ay yung mga manong na tambay. Tumatagay pa ng kanyang hawak na 1 malaking bote ng isang brand ng brandy sa bandang tabi e. Yung iba pa dyan na nasa edad 30 lang nakikipag-away na sa kapwa niya na lashing. Yun lang ang mga eskandalong nagaganap.

Samanatalang yung mga mas bata pa sa akin na napapansin ko kahit alam ko na mga may grang o frat ‘tong mga ‘to? Chill lang. Nakatambay nga pero ang titino naman, hindi ganun kalakasan ang boses para maka-istorbo sa mga natutulog na kapitbahay at kung nasa shop naman, tahimik din. Tama yan, nang hindi mapahamak yung mga may-ari ng tinatambayan niyo. At hindi lang sa lugar ko mismo napapansin ito, kundi pati na rin sa ilang mga lugar na nadadaanan ko sad is oras ng gabi, commute man o naglalakad.

Isang bagay lang ang sigurado. Kung epektibo man ang curfew o hindi, ‘pag disiplinado ang tao, maayos at matiwasay ang komunidad sa gabi.

Author: slickmaster | Date: 09/30/2012 | Time: 12:13 a.m.

© 2012 september twenty-eight productions.

WHERE’S THE MESSAGE?

Lumaki ako na ang musikang madalas pakinggan ay ang mga may makabuluhan na nauuso pa kahit papaano noon. Iyan ay sa kabila ng mga naglalabasang mga mahahangin sa mainstream. Ngayon, napapatanong na lang ako. Nassan na kaya ang mga ganitong musika? Ito dapat ang mas pinapakinggang ng karamihan kesa sa mga halatang pasikat kahit hindi pa ganun kahasa e. Sensible music, ika nga. Ang art noon, hindi lang may commercial value, may moral value din. Kaya astig talaga kung maituturing. Iyun nga lang, mas madalas ito makita sa mga larangan na hindi na saklaw ng mga nauuso.

Pero alam ko na mayroon pa naman sa pop culture na may ganitong tema e. Yung mga may dating alaga. Hindi dahil sa mababaw na aspeto tulad ng astig na rhythm o beat, o ‘di naman kaya’y yung mga madaling kabisaduhin yung mga salita ng lyrics. Kundi dahil sa mga may mga magagandang kwento sa likod nito. Yung tipong may mapupulot ako na may kaututran at matututunan, kahit sa kabila ng mga katarantaduhang mga binibigkas ng mang-aawit. Yung talagang masasabi na may replay value.

Alam ko, meron pang mga ganitong klaseng bagay sa panahon ngayon. Though ang isa sa mga pinakapatok noon ay ang kanta ng Black Eyed Peas na “Where is the Love?” Akala ko nga nung una e, panay romantisismo na naman ito e (love e). Pero ‘tol, ‘wag ka.

Song with a message pala ito lalo na sa panahon noon na nagkakagiyera ang Estados Unidos ng Amerika at ang ilang mga bansa sa rehiyon ng Gitnang Silangan na sakop ng kontinente ng Asya. Kaya nga naging isa ‘to sa mga top hits sa mga music charts, at numero uno ito sa mga istasyon ng radio sa Kamaynilaan. Sa akin ngang pagsubaybay sa mga yearend countdown dito sa nakalipas na mga taon, parang ito lang yata ang number one hit na talagang “worth the slot.”

Kung pag-uusapan ang musika ngayon, well, hindi ko pa alam. I mean hindi ko tuluyang mahuhusgahan ang pangkalahatan pero kung sa mainstream lamang ang sentro ng ating talakyan, e unti-unti nawawala na ang mga ito e. Parang tama pa nga ang nabasa ko na isang tweet noon, na nagsasalaysay na halos lahat na ng mga kanta sa pop music ay may kinalaman sa sex. Kung hindi man ang akto ng pag-roromansa, e iyung mga romantikong pag-ibig naman ang tema, ke kasawian man yan o pakikipagsuyuan. Pero sa totoo lang, ganyan talaga ang environment ng pop culture e. Ika nga ng “Deep Black Lyrics” episode ng Word Of the Lourd, (hindi mans a eksaktong alita) sadyang pang-mababaw lang talaga ang pop culture. Instant satisfaction, maikli ang shelf-life, may expiration date na nilalaan bagamat hindi ito literal na makikita tulad ng mga tinatangkilik nating mga pagkain mula sa groceries. Kaya mabilis itong lilitaw at mabilis din itong lulubog.

Pero either way kasi magaganda talaga ang mag kanta dati sa larangan ng popular na kultura kesa sa ngayon e. At kung may mga pangalan man nag makakapagpatunay na maliang tweet na iyan (pati na rin ang paniniwala ko) e yun yung noong panahon na nakakapakinig pa ako ng mga kanta nila Rico Blanco, Raimund Marasigan, Francis Magalona, Gloc-9, at iba pa hanggang ngayon. Kung sa underground man, marami e bagamat hindi ko pa napapakinggan ang lahat ng puwede kong mapakinggan doon.

Kaya nga minsan, mas gugustuhin ko pa ang magpaka-aktibista sa musika kesa sa magpadala sa mga ligawing tugtugan. Hindi dahil sa nasusuraan na ako, kundi dahil sa tila wala nang kaaturya ang ilan sa mga ito. Kumbaga sa aktwal na pag-ibig, nasobrahan na. Obsessed na. Kaya kahit hindi ako talentadong mokong… este, tao pagdating sa musika ay isang bagay ang gusto kong mailahad. Suportahan ang mga may makuabuluhang musika. Oo nga. Support sensible music.

TV, Y U NO MO GOOD? (TV, WHY YOU NO MORE GOOD?)

Nag-iiba na ang panahon, pati na rin ang programming ng telebisyon. Kung dati ang titino ng mga palatuntunan, e ang tanong: meron pa ba kayang mga ganito ngayon? Hmmm… meron naman siguro. Hindi nga lang singtulad ng dati. Ito kasi ang panahon na mas pinaunlakan natin ang mga kagustuhan natin. Kasi mabenta e, lalo na sa mga advertisers. The more na nag-rerate ang isang programa, the more na kikita.

Dati ang primetime ay madalas umeere pag patak sa oras ng ala-6:30 ng gabi. At ang mga teledrama noon ay may mapupulot na aral ka pa kahit papa’no. ang mga cartoon, ang titino pa kung ilarawan. Tuwing hapon ito madalas kapag Lunes hanggang Biyernes, at kapag Sabado at Linggo naman ay umaga ito sumasahimpapawid. Sakto lang pala para sa estudyanteng tulad ko na ang panahon na maglibang ay sa mga oras na iyun kapag weekend.

Ang variety at agme shows? Sakto lang. pero aminado ako, mas trip ko pa ang mga tulad ng Battle of the Brains ng RPN 9 kesa sa mga segment ng Eat Bulaga, maliban na lang kung Tee Vee Babe.

Comedy? Actually, noon pa man uso ang slapstick e. Since time in memorial nga e. erpo may mga palabas na may hapyaw sa mga isyung pampulitika noon. Bagay na patok na rin tulad ng Abangan Ang Mga susunod Na Kabanata.

Ang mga edukadong palabas, may Matanglawin kung Kapamilya fan ka. Maliban pa dun, sa ibang network alam ko meron din e. pero otherwise, anyare? Asaan? Kung naghahanap ka pa ng ibang mga tulad ng Sineskwela, Math Tinik, sa Cable na lang yata ito makikita.

Ang mga cartoons na sobrang abstract ng itsura ngayon? Aba, dati kahit 4 na daliri lang ang mga tulad ni Dexter e kahit papano mukhang tao pa rin. Mabuti pa ang mga tulad ng Anime kahit hindi ko mai-pronounce ng maayos ang mga lyrics ng mga theme song nila.

Child-friendly pa rin naman yata ang cartoons e. Pero ang tanong, may matutunan pa ba sila? Maliban pa sa palawakin ang imahinasyon nila? O maging bayolente, mag a la superhero at sindkin ang mga bumu-bully sa kanila na kontrabida na sa mata nila. Ewan. Buti na lang ang Happy Tree Friends ay umeere sa dis oras ng madaling araw.

Ang mga palabas na pang-romansa. (Ops, hindi yung akto ng pagroromansa mismo ha?) yung mga dating game, naalala ko dati sa channel 9 meron nun e. Pero yun pa ang panahon na ang pag-ibig ay ginagamit sa katinuan. E ngayon? Pucha, sa sobrang daming mapupusok na romatiko sa lipunan, asa!

Ang mga variety shows ngayon ay posibleng naglalarawan kung gaano kaliberated ang isang lipunan sa ngayon. Andyan ang mga dancer na may mga maalindog naman. Aba, sino ba naman ang hindi mag-iinit niyan sa init ng tanghali, lalo na sa mga tulad ko na nasa puberty stage pa lang nun? Yan ay kung magpapaimpluwesnya ka sa mga nakikita mo.

Pero “easy money” nga ba maituturing ang mga ilang pakulo nila? Hindi rin e. Parang tumaya ka rin sa lotto… may pag-asa ka nga maka-jackpot, pero yan ay kung magaling ka tsumamba. E kung makailang text ka para lang manalo ng cellphone load. Baka hindi mo pa mabawi ang ginastos mo pag nagkataon.

Siguro on the brighter side, kaya nilalarawan ang mga game shows na ganung pamamaraan ay dahil gusto nito maipakita kung anu-ano ang mga posibleng diskarte ng tao makakuha lang ng limpak-limpak na premyo. Kung gaano to kasedido. Hanggang saan ang kaya mo? At least, sa paraang legal sa mata n gating mga mata. At siguro, ang mga negatibong implikasyon nito ay ang nagmumukha na ganun na lang kadali ang magkapera. Parang ipinamimigay lang ba. Pero hindi rin e. Kasi para lang magkaroon ng pakulo sa TV, aakit ka ng mga sponsor. Siyempre, business e, at dapat pareho kayo na magbebenefit diyan.

Bibihira na lang yata ang mga talent shows nun sa TV. Madalas sila na mapansin sa mga segment ng variety shows, yung tipong may 60-seconds of fame ka. O kung fan ka ni Mr. Walang Tulugan, ayun, maraming mga may potensyal dun. Literal, pang-entertainment talaga. Ang kalakaran ngayon? Nakukuha sa mga reality shows, at may mga talent search din an reality based ang dating. Mas okay naman yun kesa sa nauna kong nabanggit no. At ang mas sikat na kalakaran pa para sumikat ka? Gumawa ka ng katangahan. Oo, magpakatanga ka. Gawin mong pain sa aktingan ang sariling kapalpakan para mapansin ka.

At para mapatawa mo ang sambayanan, dalawang bagay lang: either mamahiya ka ng tao, o pahiyain mo ang sarili mo. Literal na slapstick, pre. Pamimilosopo? Counted. Pati ang mga linyang walang ka-kunek-konek? Counted pa rin. Kaya tignan mo ang mga pangyayari ngayon? Ang lulupit manghusga at mang-alipusta kahit hindi naman kagandahan o nanggaling sa isang Academia.

Matapos kong kontrahin ang sinabi sa akin ng lola ko, tama rin pala ako? Sabi niya kasi sa akin na masyado akong seryoso, manood naman daw ako ng teledrama at nang matuto daw ako umibig. Asus. Mawalang galang lang po, ‘la. Kaya lang ang nakikita ko na drama sa TV e taliwas na po. Umiral ang sobrang romantisismo na dumarating sa punto na magiging sakim ang isa sa ngalan ng pag-ibig. Naku, tama ba naman yun? La kwents. Ang mga bata na dapat nag-aaral ang madalas ginagawa sanae nagiging mapusok na rin. Dahil ba walang pinipiling edad ang pag-ibig? Siguro, kaya nga ang daming nagiging batang ama at ina sa panahon na ito e.

Walang halagang moral, panay sobrang romansa espesyal at karahasan ang nilalalaman. Kaya hindi na ko mapapataka na maraming nagpapatayang tao sa ngalan ng pag-ibig o dahil lamang sa selos. Kasi akala ng mga ‘to, tama lang ang nakikita nila. Tsk.

Naging mala-Tabloid na ang programming ng mga pambalitaang palatuntunan sa telebisyon. Hindi dahil sa Tagalog na ang wikang ginagamit, pero dahil sa mga salitang inuulat. Yung mga tipong “naliligo sa sariling dugo.” Tila sensationalized journalism ba ang usapan? Sabagay, for the sake of ratings. E pano pala kung naligo ako sa sariling dugo? As in literal na ginawa ko yun? Ibig sabihin patay na ‘ko? Ngek. Hanep, ha.

Pero kung anuman ang nakikita natin na nakakaalibadbaran sa mga palabas, e may dahilan din e. Karamihan kasi sa atin sa Mega Maynila ay nasa gitna at mababang klasipikasyon ng social economic class. Nasa demographics ng audience ang pinakasanhi ng lahat. Kung ikaw anegosyante sa larangan ng media, kailangan mong pag-aralan kung ano ang gusto nila at mapukaw mo ang atensyon nila. Mag-aadjust ka. Paano ka bebenta kung panay public affairs ang palabas mo? Ang boring nun para sa mayorya. Sugal na siguradong talo ang posibleng kahihinatnan. Kelangan mong kumita kaya nauso diyan lalo ang mga labanan sa ratings. Siyempre, business e!

Saka iba na rin kasi ang panahon ngayon? Dumarami ang mga naninirahan sa metro, at nag-iiba din ang taste ng tao. Yun nga lang, imbes na mas umusbong, dumausdos. Aray ko po. Hindi lang ito usapin na konserbatibo at liberasyon. Maari ngang mas nagiging open tayo sa mga bagay-bagay at posibilidad ng mundo. Pero ang tanong, may nakukuha ba tayo na pwede nating pakinabangan pagdating ng panahon maliban pa sa kaalaman at katinuang ugali? Ewan. Baka naman, nakakabobo. Ika nga ng isang lumang TV commercial, “sa mata ng bata, ang maling halimbawa ay nagiging tama.:”

Author; slickmaster | Date: 09/28/2012 | Time: 03:05 p.m.

© 2012 september twenty-eight productions

Sa Likod Ng Mga Umaatikabong Eksena Ng Mga Krimeng Naganap (The Closed Circuit TeleVision Camera Story)

Moderno na ang mundo ngayon, at hindi nagpapahuli sa mga dorobong mala-high-tech na rin ang istilo ng pananamantala nila sa kapwa. Anuman ang kalokohan nila, nahuhulog na sa patibong nga mga pwersa ng mamamayan at alagad ng batas gamit ang isang camera na kung tawagin ay CCTV.

Dati lang ito nakikita sa mga pampublikong lugar para tulungan mandohan ang mga seguridad ng mga naturang gusali o establisyamento, lalo na sa mga opisina ng mga matataas na kumpanya. Kung sakaling may security lapses na naganap sa panig ng mga gwardya, ito ang isa sa mga natitirang sandigan sa mga pangyayari.

Ngayon, sa mga ilang bahay at ultimo mga kalye, meron na ring nakakabit na CCTV camera. At iba’t ibang klase na rin ang mga ito. Bagay na malaki ang naidudulot at naiaambag sa panig ng otoridad kontra krimen.

Sa mga closed circuit television camera kasi naidodokumento ang mga pang-araw-araw na pangyayari sa isang spesipikong lugar na abot nito. Abot ang mga sitwasyong nagaganap. Kung may sablay na transaksyon, may nakaligtaang tao na dumalaw, at iba pa. Pero kapag sa mga bagay na akto ng krimen ang usapan, nahuhuli din nito ang mga suspek at biktima. Madalas sa mga news items na police beat ang tema, naisasama na bilang paret ng mga ulat ang mga kuha ng CCTV. At ultimo ang trapiko sa lansangan, hagip na gamit nito na pinapahiram pa sa mga ahensya ng pamamahayag para sa kanilang mga traffic report.

Sa mga laman ng balita na hindi na nahagip ng mga lente ng media, CCTV ang isa sa mga tanging makakapagresolba. Kung ang isang prominenteng nakatakas na kawatan ba ay pumasok sa isang casino, kung may nag-check-in sa isang kwarto pero yun pala ay nire-rape na ng isang diplomat at kanyang dine-date na dalaga, kung nakunan ba ang dorobo ng hindi masawatan na budol-budol gang, nangholdap sa isang tindahan, niratrat ng bala ang isang dumadaan lang na tambay, ang ultimo pagsasgasa ng isang sasakyan sa center island na ikinasawi ng isang bata, kung may tumalon sa riles at nagpasagasa sa dumaraang tren, at iba pa.

Malaki ang naitutulong nito kahit sabihin pa na ang ilan sa mga ito ay hindi lubusang malinaw ang kuha, ang iba ay nahalata ang nasabing device, pero nakagawa pa rin ng krimen. Ang hindi maisalaysay ng tao, nakikita sa mga camera na tulad nito. Kaya malaking bagay na rin pag gumawa sila ng imebstigasyon at mas matindi pa kung mahuli ng mga kapulisan ang suspek sa isang naturang krimen gamit nito.

Isang bagay ang siguradong pinapatunayan ng CCTV camera. Ika nga ng isang palabas, “Hindi nagsisinungaling ang ebidensya.”

Author: slickmaster | Date: 09/28/2012 | Time: 01:32 p.m.

© 2012 september twenty-eight productions

ANG MAPAGHUSGANG LIPUNAN.

Sa panahon ngayon, hindi natatalab ang kasabihang “Don’t judge the book by its cover.” Bagama’t may mga matitinong kritiko naman sa mundong ito, e marami naman ang mga superficial, yung skin-deep lang ang pag-unawa. Ano ang ibig kong sabihin? Pansinin mo ang mga bagay-bagay sa lipunan, sa mga news feed mo sa Facebook, at diyan mo makikita ang mga sagot, tulag ng mga ito:

Itsura o pananamit ng tao. Sa mata ng iba, diyan mo makikita ang personalidad ng isa. Kung anong klaseng tao ka.

• Kapag magandang lalake ka, dalawang bagay: sa matitino at sa mga babae, gwapo; at sa mata naman ng mga insecure, bakla, lalo na kung may pagkabanidoso ang mga ito.
• Kapag hindi kaaya-aya ang panlabas na anyo, ineechepwera ng karamihan. Wala na silang pakialam kung mabait naman ang kalooban nila sa kabila ng kanilang itsura.
• Kapag naka-make-up masyado si ate, dalawang bagay: sobrang kaartehan, o isa sa mga prosti. Yun lang ang panlaban niya kahit laspag na talaga pag nahubaran e.
• Kapag corporate ang attire, mataas na ang katungkulan ang tingin nila sa kanya. Teka, hindi ba pwedeng uniform nila ang ganyan?
• At kapag kulot ang buhok, parang yung usong kasabihan… salot.

Sa pagsasalita naman nalalaman din ang ugali ng isa.

• Kung matiwasay, mahinhin ka.
• Pero kapag balahura ang dating, e parang ganun nga.
• Kapag may slang, sosyalera na daw o maarte.
• Kung loudmouth masyado, parang nagger.

Kapag may kasama ka sa isang lugar, pampubliko man o bahay, may masasabi din sila depende nga lang sa mga kasama mo.

• Kapag ang dalawang babae ay magkasama, ayos lang yan bagamat may iba diyan bumibira na “ay, sa malamang ang isa diyan ay tibo o lesbian.”
• Kapag ang isang babae at isang lalake naman lalo na kapag magkaedad lang sila sa itsura, ang unang impresyon ng ilan? “ay, mag-syota ‘to” kahit sa totoo lang, puwedeng mag-utol o magkatropa lamang sila o kahit wala naming akto ng PDA na nagaganap.
• Kapag dalawang lalake ang magkasama, dalawang bagay: magtropa o yung isa diyan, bakla.
• Kapag may kasamang bata, “ay, may anak na” ang sambit nila, kahit sa totoo lang e inaanak mo lang o pamangkin o kung ano pa iyan.
• Kapag ang isang pangit at maganda ang nagsama, “ginayuma” daw ni pangit. Ngek! Grabe naman iyan.

Sa isang simpleng post ng Facebook natutukoy din ang personalidad ng tao. At sa mga kumento ng ilan mo mahahalata kung nakakintidi ito sa binasa nilang post o hindi. Ilang bese na ko nagmamasid at ito ang mga nakita ko… kasarap lang bigwasan ang iilan.

• Pag nagpost ang user ng isang mala-ampalayang mga salita at may babala ito, may magkukumento pa rin ng “Ang bitter mo, gago!” Ay, ang tanga lang.
• Kapag nagpost ng isang tirada o nagaalab na saloobin ang isa, may nagkukumento ng “hoy, sino na naman ang kaaway mo?” o ‘di naman kaya ay “U MAD?” Ay, hindi! Proud ako, tanga!
• Kapag nag-post ang isa ng isang mala-kesong linya, dalawang bagay: sweet o in love, o corny/ gasgas na. kapag maraming sinasabi, ano ka? Ernie Baron? Ang dami mong alam, dre. Sorry ha? Inggit kasi ang mangmang na tulad mo e.
• Kapag may nilalamang maselan na salita, malibog na kaagad. Weh?

Ang mga nabanggit ko ay iilan lang sa mga bagay-bagay na naka-agaw ng pansin sa akin. Ayun pa pala, kapag napuna mo, masasabihan ka pa na “pakealamero.” Sabagay, kung may mga kapuna-punang mga bagay ba naman e. At may pagkadepende ang pagiging pakialamero at tsismoso ng isa. Siyempre, nilulugar din iyan. May mga bagay na pwedeng pansinin at may mga bagay din na off-limits na.

Sa wall photos nga lang e pag may napansin lang kukunan na kaagad ng litrato e regardless kung worth it ba ng attensyon ang bagay na iyun o hindi. At mahahalata mo din kung gaano kababaw ang panghuhusga ng ilang mga tao. Pustahan, kapag ito ay nabiktima ng ibang tao sa ganyang gawain din na tulad nila e diyan lang sila matatauhan. Nakakahiya kaya ang pagtripan ka sa social media.

Sa balita, pag nahagip ka lang ng lent eng kamera e akala ng iba laman ka na rin ng balita mismo. Yung iba nga pag nadyaryo e, akala nila masamang balita na ang kinasangkutan.

Pag na-typo ka nga lang sa ilang mga post, may mga aaribang mga “Nazi” diyan. Lalo na siguro kung palyado pa ang pag-i-Ingles mo. Grammar Nazi ang aatake sa iyo.

Sa sobrang marami ring mga perpeksyonista sa mundo, nakalimutan yata ng mga ‘to na hindi sila angat kahit ilang beses sila mamuna at makisawsaw. Yan, ang hihilig kasi makiuso e.

Marami pang mga tanong. Parang mga ito:

• Pag may litratong magkasama, magka-date na kagad?
• Kapag siya ang last touch, siya na kaagad ang nagnakaw?
• Kuapag nakashoot a la Kobe moves, superstar na kagad?
• Kapag mabilis mag-rap si Loonie na kagad?
• Kapag mga ganitong linya, si Vice na kaagad? (Sabagay, siya ang nagpauso niyan e.)

O ewan… ang dami.

Isang bagay lang ang sigurado. Mapanghusga tayo sa sariling karapatan at pamamaraan sa ayaw o sa gusto natin. Pero pustahan ang iba, magdedeny, at yung iba na maghuhugas-kamay, mabibira pa ng “ipokrito” ng iba. ay, naku. Ayos lang maging kritiko, pero sanalaliman naman natin. Hindi yung “may masabi lang.”

Author: slickmaster | Date: 08/03/2012 | Time: 09:39 a.m.

© 2012 september twenty-eight productions

The thin line - #3: News and Commentary

Sang-ayon ako sa sinabi ng isang batikang mamahayag at propesor na si Crispin C. Maslog. “Opinion should be separated from news.” Pero sa nagbabagong trend kasi ng pagbabalita sa broadcast media, ‘tila na wala masyado ang makakapagbigay ng distinction sa kung ano ang binabalita sa mga isyung pinupuna. Wala bang boundary? Hmm…

Hindi na kasi ito ang panahon na karamihan sa mga newscast sa telebisyon pati na rin sa radyo ay bumibitaw ng mga tinatawag na straight news. As in puro balita lang na ibinabalita sa objektibong pamamaraan. Walang halo. Aniya, may mga pagkakataon kasi sa mga palatuntunang pambalitaan na laging may hirit na “side-comment” sa kada news item na dine-deliver. Halimbawa:

ISA ANG PATAY HABANG APAT NA KATAO PA ANG SUGATAN SA SALPUKAN NG MGA SASAKYAN SA EDA. (NAKU PO!) IYAN PO ANG IUULAT SA ATIN NI *NAME OF REPORTER*.

Kahit kasi sa mga simpleng ekspresyon tulad ng nakapaloob sa parenthesis, ay mahahalata mo na kung ano ang istilo ng balita. Kung ito ba ay isang objective o subjective. Kung walang halong emosyon ba (as in straight) o mayroon.

Siguro may nga natitira pa na mga straight newscast type of program dito sa media ng Pilipinas. Maliban pa iyan sa isang programa na pinapanood ko sa studio nun mismo. At yun pa ang panahon na nag-o-OJT ako sa isang istasyon sa Broadcast City at ang mga kaklase-slash-practicumer ko ay ang mga FD o Floor Director sa ilang mga pag-ere nun.

At siguro, kung hindi maiwasan an haluan ng komentaryo ang balita, dapat tularan nila ang isa sa mga newscast ngayon na may nilaang segment para ditto. Kung hindi ako nagkakamali, “editoryal” yata ang tawag nila dun. Kasi kung ilalahad mo yan sa pagkatapos ng programa, well, malabo ang dating e.

Tama lang. dapat magakahiwalay ang balita sa opinion ng mga tagapagbalita. Kaya nga may mga commentary program, ‘di ba? Sa lakas at lawak kasi ng kapangyarihan ng mass media, e kaya nito impluwensiyan ang sinuman sa lipunan. Lagyan natin ng “thin line,” please?

Author: slickmaster | Date: 09/27/2012 | Time: 09: 46 p.m.

© 2012 september twenty-eight productions

Rumorondang Kawatan. (The Riding-in-tandem story)

Isa sa mga bagay kung bakit tila nababalot na sa takot ang ilang mga kababayan sa ilag ng mga lugar ditto sa Kamaynilaan ay ang mga taong mapagsamantala sa kapwa. Yung mga tao na kayang tumakas ng basta-basta ang mga modus na kanilang pinagagagawa. Sila ay kilala sa terminong “riding in tandem.”

Karamihan sa mga nagsitaasang kaso ng krimeng naganap sa Metro Manila ay kinakasangkutan ng dalawang tao na nakasakay sa motorsiklo. Pagnakakaw man, holdap, o ultimo ang pagpatay. Wala silang sinasanto, walang delikadong lugar o ras para sa mga ito, dahil nga kaya nilang takasan ang mga otoridad at mamamayan, basta may sandata lang sila ‘pag nagkasalubungan.

Dahil una, hindi sila basta-basta nakikilala ng sinuman, biktima o saksi. Palagi silang nakatago sa kanilang mga bonnet o helmet, jacket. As in ang tanging palatandaan lang na makikita mo sa kanya ay ang hugis ng katawan niya at ang suot na damit na ginamit niya sa panahon na iyun.

Pangalawa, kapag nagkataon na walang plaka ang motorsiklo na ginagamit nila. Aanhin mo ang kulay o tipo na motor nay an? Walang eksaktong pagkakakilanlan, o baka tinatanggal nila yan bago sila rumonda sa kanilang mga kalokohan.

At pangatlo, praktisado na sila sa mga istilo at galaw. Hindi sila sasabak sa giyera na wala sila ni kaalaman man lang.

Kaya siguro, ito rin ang ilans a mga dahilan kung bakit hidi masawatan ang mga dorobo sa mga panlalamang nila. Idagdag mo na diyan ang realidad na dumarami na rin ang bilang ng mga motorcycle riders sa bansa. Mahahalintulad na nga yata tayo sa isang basa ditto sa Asya na hari na rin ng dalawang gulong. Maliban sa mga motorcycle lane at checkpoint tuwing gabi, ano pa ba ang laban ng mga alagad ng batas?

Well, in fairness naman, ang ilan sa mga kaso ay nahuhuli sa akto gamit ang closed circuit television camera o CCTV. Ayun naman pala e, kahit papano ay may ebidensya. Siguro, hasain pa ang pangil ng mga batas na may saklaw sa mga krimeng nagaganap ang kailangan.

Maaring nakakatakot na tila baliw na ang mundo dahil lang sa mga material na yaman ng isang tao, ay gagawa ng hakbang ang mga halang ang bituka, makuha lang iyan mula sa mga taong lubos na pinaghirapan nito. Mag-ingat na lamang ang tanging babala na puwede kong iwanan sa puntong ito.

Author: slickmaster | Date: 09/27/2012 | Time: 09:27 p.m.

© 2012 september twenty-eight productions

My pick – (#5) We Don’t Die We Multiply

Known as one of the large famous group in the underground rap scene, 187 unleashed its music video. Representing each member in a 14-minuter music flick, “We don’t die we multiply” told the hip-hoppers out there how the crew lived up to its name.

It’s more than just how the likes of Mike Kosa’s songs were more than just doing real talk, nor how Smugglaz’s speed-rap can beat anyone to a bloody pulp and earned him the right to be one of the elite icons of rap battles. Nor anyone of them just made good collaborations with other underground rappers. It’s definitely more than that.

187 Mobstaz had been in the industry for years, and still standing. It’s how they face life for the group, and as a group, how hard they earn the thing known as respect (though some may argue that “slickmaster, it’s not like that at all time,” but everyone and every culture has its own way of having one, especially at some circumstances where bragging rights are needed).

One of the good pool of talents in local hip-hop for this year, I guess. Kudos, and peace!

Author: slickmaster | Date: 09/25/2012 | Time: 11:43 p.m.

© 2012 september twenty-eight productions

Martial law in the cyberspace? (The Online Libel Story)

Noong Sabado, a-15 ng Setyembre, 2012 ay nilagdaan ng Pangulo ng bansa na si benigno Aquino III ang batas na susupil sa mga krimeng nagaganap sa internet. Ang Cybercrime Protection Act of 2012 ay may saklawa sa ilang mga kaso ukol sa child pornography, cyber-bullying, identity theft, fraud at online defamation o online libel, at ang mga parusa sa sinumang lalabag ay 6 hanggang 12 taon na pagkakabilanggo at may multa na hindi bababa sa P20,000 pero hindi lalagpas sa P10 Milyon.

Bagamat may mga ulat na irerepaso ang ilang mga probisyon sa part eng online libel. Marami naman ang umaalma. Maari daw kasi nito masupil ang karapatan ng isang tao na maglahad o magsalita.

Parang ang dating ba ay pag nagsalita ang mga pulitko, wala nang karapatan ang mga mamayan na magreact. Sabagay may punto nga din naman, lalo na kung mga “epal” ang mga ito at ang sagot ng mga netizens sa kanila ay ang pamamraan ng pangba-bash.

Hmmm… masasagasaan nga. Kasi isa sa pinakaprimarong karapatan natin ayon sa mata ng batas ay ang maglahad. OO nga naman, bakit mo ko tatanggalan ng karapatan na maglahad. Marami ang maapektuhan nito, lalo na ang inyong lingkod na umiikot sa mga usapin sa lipunan madalas umikot ang mundo ng pagba-blog ko. Parang binigyan mo kami ng piring sa aming bunganga at maging piping saksi sa lahat ng kaganapan. Literally, it’s a big SHUT UP on me.

Pero sa kabilang banda tingin ko, may dahilan kasi kung bakit kailangan maghigpit ang batas lalo na sa ngayon. Pero duda ako na a la Martial Law ang dating nito, unless kung sobrang higpit talaga. At mahihirapan sila na supilin ito, hindi dahil a kung anu-anong mga teknikalaidad at terminolohiyang may kinalaman sa Information Technology ang kinakailangan, kundi dahil sa walang malinaw na level of tolerance. May mga bagay kasi na masasabi na libel ng isa pero hindi naman sa panig ng iba. At bilang tao, magkakaiba tayo ng pamantayan kung ano ang nakakatawa sa nakakaasar sa ating mga kanya-kanyang pananaw, lalo na sa mga social networking sites na ginagawang libangan ng karamihan, o panakas mula sa mga masasamang kaganapan sa realidad ng buhay. Ditto na lang nila nagagawang tawanan ang problema.

Pero… may rerepasuhin man o hindi, kailangan na rin kasi ng batas na ito e, kahit sa totoo lang ay mahirap sugpuin ang mga cyber crime, dahil sa sobrang daming mga terminolohiya at teknikalidad ang kinakailangan para maresolba ang krimen. Dumarami pa ang mga abusado, ke trip lang man yan o sadyang may layunin.

Matanong ko lang, yung totoo… labag ba talaga ito sa freedom of expression ng tao o dahil hindi lang ito matanggap ng mga asal-gago sa internet? Yung mga taong mapang-abuso. Mga siraulo kasi kung makapagkumento sa mga web sites, ke discussion forum man o sa isang simpleng Facebook post. Hindi pa ganap na nagpapakilala, madali lang kasi ang magpanggap sa harap ng computer e.

Isip-isip muna.

At isa pa, may manipis kasi na linya na naghihiwalay sa pagitan ng pagsasabi ng totoo at sa tahasang pangungutya. Halos wala itong pinagkaiba sa aktwal na libel o defamation.

Alalahanin natin na sa kada salitang binibitawan natin, maliban pa sa ito ang maglalarawan kung anong klase tayo, ay may responsibilidad tayo na pinanghahawakan sa mga ito. Kaya mag-ingat palagi sa mga sasabihin at ipopost.

Huling bara: hati ang opinyon ko. Pabor ako, maliban lang sa mga probisyon sa libel. Kung kailangan man ito repasuhain, aba e dapat lang siguro. Dahil pare-pareho lang tayo talo dito. At nilalahad ko pala ito ng nasa ayos.

Author: slickmaster | Date: 09/27/2012 | Time 12:04 p.m.

© 2012 september twenty-eight productions

Tatanda Ka Na Naman… (Birthday Mo Na Naman, E Ano Ngayon?)

09/27/2012  11:16 AM

Lumampas na naman ang isang taon sa buhay mo. Madadagdagan na naman ng isa ang numero ng edad mo. Isa ito sa pinakamasayang araw sa karamihan, maliban na lang kung nagdiriwang ka din ng mga espesyal na araw told ng Pasko, Bagong Taon, Valentine’s Day, o ultimo month-sary at iba pa.

Birthday mo na naman… oo, birthday ko nga, e ano ngayon? Siyempre, given na kapag may birthday, marami ang babati sa iyo. Maliban kasi sa petsa ng kamatayan (o minsan pa nga e nakakalimutan din yan), ito ang panahon na madalas kang maalala ng tao. Kung may temporary amnesia ang iba, may paraan pa naman… iyan ay sa pamamagitan ng Facebook account. Kapag diyan nakalimot pa sila, ewan ko na lang, maliban na lang kung sinadya na hindi ilagay ang birthday mo sa iyong profile information doon.

Birthday mo na naman… oo, birthday ko nga, e ano ngayon? Malamang, may handaang magaganap. Maliban na lang kung ikaw ay katulad ko na sinasarili ang araw na ito. Hindi iyon sa pagiging madamot, tanga! Moment ko ‘to e. WALANG BASAGAN NG TRIP! Ang daming problema na dapat pagkagastusan, birthday pa ba ang naiisip mo? Pero sa kabilang banda kasi e iyun na nga lang ang pinakaespesyal na araw sa buhay mo, gagawin mong ordinaryong araw na lang? Minsan lang iyan sa isang taon, tsong. At alalahanin mo lalo na kung relihiyoso ka man, hindi natin hawak ang ating sariling buhay.

Birthday mo na naman… oo, birthday ko nga, e ano ngayon? E di manlibre ka naman! Tsong panghanda nga e wala e, pera pa kaya. Lalo na sa panahon ngayon na hindi ka pa makahanap ng trabaho, o kung makahanap ka man, underpaid at contractual pa. Maliban pa diyan, e marami rin ang mapagsamantala. Ke kawatan man ang usapan o ultimo ang mga lehitimong balasubas sa lipunan.

Birthday mo na naman… oo, birthday ko nga, e ano ngayon? Siyempre, BEER day na yan (teka lang, beer day o beer night?). Pero kung wala ka talagang pang-serbesa, ayos na yung magpasalamat ka dahil ilang taon na ang nilagi mo sa mundo at buhay na buhay ka pa rin. Either may natitira ka pang misyon sa buhay mo o sadyang maalaga at maingat ka sa iyong sarili. At pasalamatan mo rin ang magulang mo dahil kung wala sila, e sa tingin mo ba mag-eexist ka pa rin ba sa mundong ito sa ganyang katauhan mo? Sila din kasi ang mas natutuwa noon lalo na noong ipinanganak ka mula sa sinapupunan ng iyong nanay. Maliban pa sa kumadrona, umaalalay sa kanila noon na nurse (kung meron man), at mga taong malalapit sa kanila at sa iyo ngayon na halos saksi rin sa mga pangyayari na iniluluwal ka ng iyong ermat (unless kung andun din sila sa delivery room o bahay o kahit sa eroplano istasyon ng tren o ultimo sa kalye lang).

Birthday mo na naman… oo, birthday ko nga, e ano ngayon? E di mag-happy-happy tayo. Hahaha!

Author: slickmaster | © 2012 september twenty-eight productions.

Silang mga balasubas…

Tila hindi na sila mawawala sa sistema. Kumbaga sa sakit, pang-terminal na ito. Parte na kasi ito ng pang-araw-araw na buhay ng ilan. Hindi na bago ang mga pangyayari dahil noon man o ngayon, nariyan pa rin ang mga taong ito. Sa ngalan ng material na yaman, manlalamang sila, at minsan pa nga e handang makipagpatayan makuha lang ang mga bagay na tutugon sa kanilang mga halang na sikmura, isipang kinakalawang at pusong mas matigas pa sa pader na gawa sa  pinaghalong semento at bakal.

Sa kada pagkakataon ng pakikipagsaparalan ko sa lungsod, nakikita ko ang mga ito. Akala mo mga patpating tambay, yun pala ay magnanakaw ng pitaka. Sa kalye man o sa mala-Sardinas na pampasaherong sasakyan, umaatake sila nang hindi mo nalalaman. At ika nga ng kasabihan, “malalaman mo lang ang halaga ang isang bagay kapag wala na ito…” sa tabi mo. As in literal.

At sa gabi naman, ang akala mong simpleng madilim na espasyo, may kahiwagaang nagaganap. Dalawang bagay lang, may naglalampungang mga puta o may tumitimbreng kawatan. Mga nag-aantay na may mabiktima. Kapag pumalag, patay na kung patay. Parang hindi man lang naisip ng mga ito kung gaano kahirap ang bumuhay ng isang tao tapos kikitilan na lang sa isang iglap gamit ang makalawang na lanseta o ng tinggang may pulbura.

Sa kabilang dako naman, malulutong na murahan ang eksena. May kamuntikan na magbanggaan kasi na mga sasakyan sa isang interseksyon doon. Hindi pa nakuntento, nagmaanagas pa ang parehong kanto sa gitna ng kalye. Ay, kasarap sagasaaan ang mga bwakananginang mga ‘to. Pwede bang magsitabi kayo? Hindi lang kayo ang hari ng kalsada, alam nyo po.

Sa simpleng pagpila nga lang e pakapalan na ng mukha, makasingit lang. Kapag sinita mo, wala! Babaligtarin ka pa. Ikaw pa ang maeechepwera. Mas makapal pa sa isang ream ng papel ang mga pangit na pagmumukha nila.

Yung mga taong gumagawa ng tama sa lipunan ngayon, ewan ko kung bakit pa sila pa ang mas naagrabyado? Kung bakit sila pa ang mas hindi nagagantimpalaan? Ang simpleng pamamaraan yata na magsabi nga lang ng katotohanan e pinapatay na, kung hindi man e hinaharass. At ang mga tumatanggap ng lagay dyan e sila pa ang mas nangingibabaw. Sabagay, pera-perahan e. Samahan mo pa ng palakasan sa tao. Ang magandang budhi sa panloob at panlabas na anyo? Asus, asa.

Kaya minsan, hindi ko masisisi ang mga taong pumili na tumahimik na lang at maging pipi’t bulag na saksi sa mga kaganapan. Mga lumugar sa “walang pakialam,” kahit ang ilan sa kanila ay ilang beses na binabastos, sa likuran man o harap-harapang ginagawa.

Ang buhay kasi ng isang tao ngayon ay nakadepende na sa diskarte nito. Kapag wala siya nito, ano na lang ang kakainin niya pagdating na lang ng dapit-hapon?

Author: slickmaster | Date: 09/27/2012 | Time: 10:23 p.m.

© 2012 september twenty-eight productions

The love of doing video mixes.

It’s been two years when I last made a highlight reel video. I am talking about basketball here, by the way. Specifically, NBA. Way back then, doing some video editing is one of my favorite things that I used to do during my past time. And if I’m not mistaken, mixtape was one of the terms used as referring to a video showcasing a basketball highlight mix.

For years, I’ve seen a lot of them before in the video streaming site called YouTube. Whether it is a fan made or for the league’s promotional use; and for other leagues as well such as the local PBA or the famous streetball known as AND1. I remember owning a video compact disc of one of its volumes that my sister’s ex-boyfriend gave me.

Well, on that type of video you can see a lot of more than just a super-typical move. A shake-and-bake act called crossover, a circus-like lay-up, or a thunderous, or monstrous shot called dunk, or even a game-winning play with most of them were the so-called buzzer beaters.

For some people, they may be entertained by the way the video is executed. Camera angles, video effects and transitions and any other technicalities, you name it. Though at some aspect, it is more than just a beautification of each sequence. Like for some people, especially the players and those aspiring ones, seeing highlight reels like that can be a basketball 101 to them. They learn how to move like Kobe, LeBron, or any other superstar (or even an ordinary player) on a single play. So it’s like an infotainment, or information and entertainment in one. (Now I’m talking like Sports Science here, huh?)

Anyway, video editing is one of the things I learned even before I totally put my hand in pursuing a Mass Communications degree. Hence, it trigger to put more of my interest there, though it’s a self-study approach for me right there.

And so much for being a low-profile user, my personal computer can only afford a basic Movie Maker. And from there, it usually took me like 4 to 5 hours for an at least 3-and-a-half-minuter mixtape, from downloading the sources to rendering the project. At first, I received some good remarks. But then, I stopped doing that for public and if I made one, I made sure to put up a disclaimer. Because internet may be free, but let’s face it: we are subjective for copyright infringement, too.

So the only way to cope up with that is to either acknowleged your source, or to put up a disclaimer, claiming that the authorities of YouTube has a right to take the video down or alter the infringed part anytime as they wish once somebody flagged it out and proved that the uploader has a violation right there.

Anyway, that’s it. I just missed doing this stuff. Here I leave you with this last mixtape project that I made way back September 2010.

Author: slickmaster | Date: 09/27/2012 | Time: 10:56 a.m.

When the Gang goes Gaga over Gangnam style.

Matapos ang “Call Me Maybe” ni Carly Rae Jepsen, isa na namang panibagong kaso ng LSS ang lumalaganap. At matapos ang “Teach Me How to Dougie” ng Cali Swag District, isang sayaw na naman ang nauuso. Usapang viral hit na naman ngayong 2012.

Nagsimula sa isang dance hit, naging viral ang isa sa mga panibagong kanta na umiikot sa sirkulasyon ng YouTube. At isa na namang panibagong isyu ito ng K-Pop invasion.

Ang kanta at sayaw ni Psy na “Oppa Gangnam Style” ay naging patok sa nasabing video streaming site. Ilang daang milyong hits na ang naitala nito. Naging trending na usapan din ito sa mga social networking sites worldwide. Hanggang sa kani-kanilang version ng nasabing dance hit ang nagsisulputan sa YouTube.

Sobrang patok ba ang usapan? Oo, kaya nga napasama na ‘to sa Guiness. Nah, siguro iyan talaga ang mangyayari kapag una nakukuha ng ritmo ang atensyon mo. Kahit hindi mo maintindihan ang liriko o kahit ilang salita lang ng wikang Ingles ang nabanggit at iyong naiintindihan, sige, go lang. Karaniwan kasi sa mga patok na kanta sa kahit anong lengwahe, basta naiintindihan mo ang mga sinasabi sa chorus o yung mas inuulit na parte man lang dun, ayun na. Ok sa alright na para sa ilan. Siguro, lalo na sa kaso ngayon na mararaming mga kanta mula sa Korean pop culture ang sumisikat hindi lang sa Pilipinas at sa ibang bansa sa Asya, kundi sa buong mundo.

Aba’y kayo na ang manghusga. Mula sa palabas sa telebisyon, lokal man o banyaga, hanggang sa mga sikat na personalidad, hanggang sa ultimo mga bata.

Pero kahit hindi po trip ng inyong lingkod ang mga ganitong klaseng tugtugin ay sinubukan ko pa rin na pakinggan ang nasabing kanta at panoorin ang music video nito. Hmmm… ayos din ha. Yung musika. Pero yung sayaw, aba, hindi na ko magkukumento.

Kung magpapaka-superficial ako, medyo astig din pala yung beat. Minsan nga naisip ko tuloy na baka next time na mag-download ako ng mga ringtones e baka mamaya ito na ang tumunog pag may “1 message received” ah.

Pero anyway, ayos lang yung kanta para sa akin. Pero hanggang dun lang. Mas ayos pa rin para sa akin ang lokal na musika.

Author: slickmaster | Date:  09/24/2012 | Time: 12:02 a.m.

© 2012 september twenty-eight productions

Tama na ang sisihan. (The LRT suicide story)

Suicide. Isang akto ng pagkitil ng tao sa kanyang sariling buhay. Madalas ito ay ginagawa sa isang pribadong lugar. Pero isa rin sa mga antigong pamamaraan ng pagpapatiwakal ng isa ay ang ipasagasa ang sarili sa isang sasakyan, particular sa tren.

Noong Agosto 30, 2012, ilang minuto bago mag alas-6 sa isang Huwebes na umaga, isang insidente ng suicide ang nangyari sa EDSA station ng Light Rail Transit line 1 sa Pasay City. Isang nangngangalang  Victoria Lucy Aroma, tinatayang nasa 50 taong gulang, ang tumalon sa riles sa eksaktong paparating na tren sa nasabing isatsyon. Nang dahil diyan, nasuspinde ang operasyon ng LRT sa ilang mga istasyon noong mga umagang iyon. Nalalagay din sa alanganin ang train operator nito dahil naharap siya sa kaso ukol dito.

Teka, ang operator, naasunto? Sira ba sila? Iba ang batas ng riles sa batas ng kalsada. Ano ba iyan! Kung sa mga tulad ng kotse, trak, bus, dyip o ultimo ang motorsiklo, pwede ka makapagpreno ng biglaan, sa tren… hindi kagad makakapagpigil iyan kahit nakatodo n gang pag-tangka na huminto. Nagii-slide pa nga yan e dahil sa riles nga ito dumadaan at iba rin ang makina niyan kung ikukumpara sa mga tipikal na sasakyan.

Ayon sa salaysay ng kamag-anak ng nagpatiwakal na biktima, ilang araw na itong balisa. May iniida kasi itong bukol o tumor sa kanyang mukha at umabot na ito ng dalawang dekada. Hmmm… kaya sa totoo lang, hindi mo rin siya masisisi kung bakit niya ginawa e. kasi pag once na dumapo sa isang depressed na tao ang patayin ang kanyang sarili, naku hindi pwedeng isawalang bahala iyan. At ‘pag once kasi na nasa ganung estado na ng pag-iisip, ay madalas sa pagkakataon, wala na sa katinuan yun e. Malakas ang suicidal tendencies ng isang tao kapag depressed ito.

Kaya sa totoo lang kung sinisisi mo siya kung bakit ka na-late sa trabaho o pasok sa klase mo, e ayun naman pala e. May pinagdadaanan ang ale. Hinay-hinay kasi sa pangangastigo dahil lahat tayo ay may kanya-kanyang pinagdadaanan sa buhay.

Pero sananga naman ‘di ba? Kung pwede lang huwag na lang magpakamatay. Maraming mga magagandang bagay sa mundo na maari mong mapansin kahit sobrang down ka. At malay mo, isa sa mga ito ang makapagpanumbalik ng iyong sigla.

Sa datos ng Light Rail Transit Authority, 10 sa 24 na pangkalahatan na beses ng suicide attempts sa LRT, nagtagumpay. At ayon na rin sa kanila, isa sa mga taon noong dekada '90 ay 7 beses ang naitala ng pagpapatiwakal sa LRT, at 5 sa mga ito ay natuluyan.

Kung may ipapanukala na dapat daw ay may bagay na po-protekta sa mga pasahero sa LRT, I think dapat matagal na ito e. kahit noong panahon pa na wala pang nagtatangka na magpakamatay sa nasabing linya ng transportasyon. Nabuhay lang naman ang isyu na ito nang dahil diyan e. Ganun? Mag-aantay pa ba kayo na may maging successful sa kanilang pagtatangka ng pagpapakamatay bago niyo sabihin iyan? Naku naman.

Pero kung walang pondo ang usapan, e sa tingin ko ayos rin naman ang mga itsura ng mga platform area ng kasa isatsyon e. Ano lang kailangan? DISIPLINA ng mga pasahero. Kung may itinakdang linya na hindi pwedeng tapakan at tayuan ng mga pasahero dun, e dapat sumunod.

Pero kung titignan mo ang CCTV e biglaan ang mga nangyari e. Kagimbal-gimbal nga na a la horror scene ang dating sa morning TV. Nyai. Inay kupo!

Wala e. Nangyari na. Huwag na tayo magpin-point ng mga daliri. Matuto na lang sanatayo sa mga nangyari.

Author: slickmaster | Date: 09/23/2012 | Time: 11:45 p.m.

© 2012 september twenty-eight productions

WHAT IF MARTIAL LAW STILL EXISTS TODAY?

Babala: maaring hindi lahat ng mga bagay na nangyari noon ay mailalahad sa blog na ito. Kung may kulang man, pwede niyong idagdag sa pamamagitan ng pagkumento sa blog post na ito. Salamat.

Kweeeeeestiyun! Este, Ang tanong… paano kapag ang batas militar ay umiiral pa rin hanggang ngayon?

Oo nga naman. Sa panahon na sinusulat ko ito, eksaktong 40 taon na o 4 na dekada ang nakalilipas mula nung idineklara ni Pangulong Ferdinand Marcos sa bisa ng proclamation No. 1081 ang batas military sa ating bansa?

Pero actually, mataas pa rin tayong mga sibilyan ‘pag nagkataon. Dahil sino ba ang commander-in-chief ng Sandatahang Lakas? Isang civil officer na ang titulo ay “presidente.” Sa malamang, marami ang mababago sa takbo ng panahon kapag nananatili ang Martial Law sa ating bansa sa panahon ngayon. Ang mga tanong nga lang ay…

May mga tao pa ba na tahasang mambabatikos sa pamahalaan, ke sa pulitka man o sa mula sa hanay ng mamamayan? E bawal ang kilos protesta nun e.

May mga bus pa ba na bi-biyaheng Escolta? Yung LOVE BUS na tinatawag nila na naging MMDA Prison Bus na yata ngayon. At wala na yata akong nakikita na ganun e.

May magre-raid pa ba sa tinatawag nila na Maalikaya? Sabagay, meron namang Yes at Jaca na malapit sa mga paaralan sa Maynila.

Baka magiging boring ba ang nightlife natin niyan? Dahil tutumal ang bentahan ng mga “open 24-hours daily” na business tulad ng mga convenient store, fastfood chain, ultimo ang mga franchise na burger stand, at kahit ang mga gimikan sa Tomas Morato, Malate, at kung saan pa. Teka, kawawa naman yung mga nagtatrabaho sa graveyard shift, lalo na dumarami ang mga ganito sa BPO industry.

Magiging numero uno ba ang Pilipinas sa basketball niyan? Dahil tayo ang nagtatag ng pinakaunang pay-for-play na liga sa Asya e. Hindi na ba tayo mahihigitan ng mga tulad ng CBA, at ABL na taliwas a mga nangyayari ngayon?

Kikita pa ba ang Pilipinas ba sa boxing events, maliban pa sa mga laban ni Manny Pacquiao? Dahil sa Thrilla In Manilanoong Oct. 1, 1975, nagkaroon ng matinding marka sa mundo ang the Big Dome. Nakilala ito.

Magiging mababa pa ang presyo ng mga bilihin sa atin? Mantakin mo ha, ang magasin na Liwayway, parang nasa piso lang ata. At ang halagang kaya mong mapanalunan sa Eat Bulaga na nagkakahalagang sampung libong piso noon? Aba, magkano kaya ang katumbas na iyun ngayon?

May Flavor of the Month pa ba kaya tayo na matitikman? E ang pinakagusto yata ng karamihan na ice cream, ay Magnum at 50 piso pa ang benta. Cheapest alternative: Sorbetes at Cornetto.

Baka ‘di kaya ma-censorized ang ating pakikipag-text nito? A la non-verbal version ng “wiretapping” sa call? At oo nga pala, magakaka-curfew din ba kaya ang mga unlimited services?

Makakapag-Facebook, Twitter pa ba tayo kung may Martial Law? Makakabira ka pa ba ng TANGINA THIS! Kapag nauurat tayo sa mga mapapel na pulitikotulad ni… ops, ‘wag, RA 10175. Pero sa malamang kung mangyayari yun, regulated na kasi ang internet.

Makakapanalo ba tayo ng award sa Cannes Film festival at kung saan pa sa sulok ng mundo? (in words of Jun Sabayton, PUNYETA! Pa’no tayo mananalo sa cannesniyan?) Kasi kung mapapansin niyo, maraming magagandang mga obra na gawa ng ating mga kababayan noon. Dati, tinitingala sa pinilakang tabing ang mga gawa ng isang Lino Brocka. Inaabangan ang pelikula ni FPJ sa sinehan at John En Marsha naman sa channel 9. Ang “walang himala” ni Nora Aunor, may English at Japanese subtitles pa. ngayon, saan mo makikita yan, sa mga pirated DVD ng mga banyagang pelikula muna? May mga tao ba na hahanga sa mga akda ni Ricky Lee na ginagamit sa mga pelikula?

Magkakaroon ba tayo ng mga makabayan na tema ng musika sa mainstream?Kung dati, patok na patok ang folk pop music nila Joey Ayala, ASIN, Ka Freddie Aguilar… ngayon, anyare? Pipitsuging pop na yata ang nauuso. Ang mga Macho Gwapito ng Rico J. Puno, ipangtatapat ng mga bata ngayon sa kanilang mga iniidolo na hindi pa naman ganap na hasa sa pagkanta? Loko ha. Ang “rock and roll” swagger ni Pepe Smith, hindi kaya itapat sa mga jejemon na feelingerong hip-hop. Pero hindi po patay ang OPM ha?

Magkakaroon pa ba kaya ng mga late night event tulad ng after party at ultimo ang rap battle na inaabot palagi ng madaling araw ang pagtatapos ng isang event? Alalahanin mo, may curfew nun. At ang KJ naman ng dating kung effective 10 minutes before 12 midnight e pack up na no. Pero actually umeron din namang ganyan dati e.

May mga tao ba na titira sa mga cloverleaf? Kung hindi mo alam ang terminong yan, isipin mo… flyover o overpass yun.

Mababawasan ba ang traffic sa EDSA, C5 at sa kung saan pang kalsadadahil sa maraming mga balasubas na motorista, ke pribado man o pampublikong sasakyan ang minamaneho.

Masasampulan ba ng dahas ang mga road rager tulad ni Roebrt Carabuena? At magkakaarmas kaya ang mga MMDA enforcer na tulad ni Saturnino Fabros?

May travel ban pa ba kaya? O mauuso pa ba ang It’s More Fun in The Philippines kung masyado naman tayong stirkto? Pero kungsabagay, epektibo nga ang disiplina sa turismo ng bansang Singapore. Tignan mo sila.

Mahuhuli ba ang mga mas mautak na kawatan at tampalasan sa kalye niyan?Lalo na sa gawing Kalookan, Commonwealth, Cubao, Tondo, Guadalupe at Pasay Rotonda at kung saan-saan pa? At may mga mala-ghost rider ba tayo na makikita na hahabol sa mga bwakananginang riding-in-tandem niyan?

Ang mga imprastraktura ba, masasabing pinagkagastuan o pinahalagahan ang buwis ng mamamayan? Dahil tignan mo ang ilang mga proyekto diyan ngayon, alam mo kung ano na lang ang kaaya-ayang tignan? Yung billboard… kaso minus the politican’s name and face nga lang. Kala mo pera nila ang pinambayad diyan oh. Pero yung billboard lang, anyare sa talagang proyekto?

Dadami din ba ang tao sa Metro Manila?Alam ko na talagang dadagdag ang populasyon natin e, pero hindi tulad ng ganito na imbes na mas maging urbanisadong lugar ang Kamynilaan, e… asan na nga ba? Mas humirap lang yata tayo imbes na mas maging progresibo.

Magiging mas handa ba tayo sa mga kalamidad na tulad ni Habagat, Queenie, Reming, Milenyo, Ondoy, Pepeng, Pedring at Sendong? At isama mo na diyan ang lindol sa Luzon, Samar at Negros, pati ang pagsabog ng bulking Pinatubo. Mawawala ba ang mga nag-iskwat sa Manggahan Floodway na isa sa mga dahilan kung bakit uncontrollable na ang bahas a Kamaynilaan?

Dadami ba lalo ang kaso ng human rights violations niyan? Usapang writ of habeas corpus o writ of amparo ba.

Marami bang magaganap na lawless violence? Aba, possible kung masyado mahina ang numero ng police-to-citizen ratio.

Kung may Martial Law pa rin ngayon, teka, automatically sign off ang radyo at TV sa alas-dose niyan? (tama ba?) Ay, boring yata nun ha. Walang tututkan na In The Loopo Wild Confessions?!

Masusugpo ba natin ang corruption? Hmm… hirap niyan. Actually, madali magsalita, pero mahirap panindigan.

Magiging dispilinadong mamamayan ba tayo? Yan ang talagang tanong ko. E sa sobrang laya kasi natin e tila wala na sa ating mga bokabularyo ang salitang DISIPLINA.

Ang dami kong tanong ‘no? Pasensya, sadyang curious lang po. Hindi kasi ako maituturing na Lartial Law baby e. Na-curious lang ako bilang bata sa mga nangyayari sa mga nakalipas.

At oo nga pala, kung may martial law ba ngayon, magba-blog pa ba si slickmaster? Baka nga hindi pa magkakilala nun ang mga magulang ko at kung mabuhay man ako, sa ibang katauhan naman.

Walang makakapagsabi.

Author: slickmaster | Date: 09/21/2012 | Time: 3:30 p.m.

© 2012 september twenty-eight productions

40 YEARS AFTER MARTIAL LAW…

September 21, 1972, araw ng Huwebes… sa bisa ng Proclamation #1081, idineklara ng Pangulo ng Pilipinas na si Ferdinad Edralin Marcos ang Martial Law. Ang pinakapangunahing dahilan sa pagdeklara nito ay ang labis na karahasang nagaganap sa kanyang panunungkulan. Ayon naman sa ilang mga kritiko niya, ito ay naisabatas para magtagal siya sa kanyang kapangyarihan. Tuluyang naimplementa ang batas-militar nang alas-9 ng gabi ng Setyembre 22, araw ng Biyernes; at inanunsiyo niya ito sa lahat ng istasyon ng radio at telebisyon na umeere sa buong bansa sa oras na alas-7:30 ng gabi noong Sabado, a-23 ng Setyembre, 1972.

Nagtagal ang Martial Law ng 8 taon at halos 4 na buwan. Sa panahon na naging isang panibagong republika ang Pilipinas, nagkaroon na maraming mga pangyayari, ke masama man o maganda, tulad ng: **

• Nakontrol ng gobyerno ang laranagan ng pamamahayag sa pamamagitan ng Oplan Saguitarrius,
• Ipinagbawal ang pagkakaroon nga mga anumang uri ng kilos protesta,
• Pati ang ilang mga pampulikong utilidad at industriya tulad ng Meralco, Iligan Inntegrated Steel Mining at PLDT ay napasakamay ng pamahalaan,
• Nagkaroon ng curfew na nagbabawal sa sinumang mga mamamayan na lumabas mula alas-12 ng hatinggabi hanggang alas-4 ng umaga,
• Na-amyendahan ang saligang-batas  (1973 constitution), at ilang beses na inamiyendahan ito,
• Binuwag ang mga private army
• Naitatagag ang ilang mga ahensya tulad ng National Economic for Development Authority, Metropolitan Manila Development Authority, at iba pa.
• Nagkaroon ng travel ban sa lahat ng mga mamamayan, maliban na lang kung mahalaga ang pupuntahan abroad.
• Nagkaroon ng mas malawak na relasyon diplomatika ang Pilipinas sa ibang mga bansa sa Asya,
• Nagkaroon ng mga reporma sa aspeto ng edukasyon, sa lupa, sa pakikipag-ugnayan sa mga kababayan na Muslim, atbp.
• Nagkaroon ng mga bagong imprastraktura ang Pilipinas tulad ng Pan-Philippine Highway, San Juanico Bridge, mga geothermal energy plants, at iba pa…
• Special mention: nagkaroon ng unang professional basketball league sa Asya ayt yan ay ang Philippine Basketball Association.
• Special mention (ulit) nagkaroon ng kabuluhan ang ibang mga palabas, mulas a mga pelikula ni Lino Brocka hanggang sa John En MAsrsha series na tinaguriang all-time longest running situational comedy (sitcom) show sa ating bansa.
• Special mention for the third time. Nauso pa rin naman ang mga patawa e. Tulad ng mga parody ng triumvirate nila Tito, Vic and Joey, ang Student Canteen, Champoy, Goin’ Bananas, at iba pa.
• At kung anu-ano pa na… hindi ko naibanggit o nang mga libro nila Teodoro Agoncillo at Gregorio Zaide at sa iba pang mga historians.

Naging maganda raw ang epekto ng Martial Law sa unang 5 taon na pagkakaimplementa nito. Aniya, naging mas progresibo ang bansa. Ngunit matapos ang Proclamation No. 2045 na nilagdaan din ni Pangulong Marcos noong Enero 17, 1981… ano na nga ba ang nangyari?

4 na dekada na ang nakalipas at ang daming tanong ang gumugulo sa isipan ko…nakalaya nga ang bansa mula sa diktadurya, pero ano naman pagkatapos? Naging mabuti ba ang mga sumunod na namuno sa bansa? Naiwaksi ba talaga natin ang korapsyon sa lipunan? Naging mas progresibo ba ang ating bansa? Tumino ba ang mga mamamayan? Ang daming tanong no? Pero mahirap hanapan ang sagot sa kahit isa man lang diyan.

Sa totoo lang, ito pa ang mahirap dyan e. Kung papansin pala at titimbangin ang mga bagay na dapat timbangin, e kahit papano may mabubuti pala na nagawa si Marcos. Pero bakit ganun na lang kasukdulan ang galit ng karamihan sa kanya? Bakit pawing mga taga Ilocos region na lang yata ang nakakaalala ng birthday niya? Bakit hindi siya pwedeng ilibing sa Libingan Ng Mga Bayani kung maituturing din pala na nagsilbi sa bayan ang dating diktador?

Marami daw kasi ang kaso ng paglabag sa karapatang pantao e. pero kung ganun na lang ang usapan, mapa-noon hanggang ngayon (at huwag naman po sana hanggang bukas), e lagi na lang ba magkakontrapelo ang ngipin ng batas sa mga taga-human rights? Matagal ko na napapansin iyan e.

Kung dati isa ang Pilipinas sa mga nangungunang bansa sa pinakamalaking kontinente sa mundo… ngayon, sila pa rin naman ang isa sa mga nangunguna e… sa downside categories tulad ng pinak-corrupt, pinaka-traffic, at iba pa. Teka, ang sa lagay ba e, nag-turn up-side-down ba ang mga pangyayari para sa atin? Ganun na lang ba? Ang dating tinitingala sa Asya, ngayon binubully na lang? Binubugbog ng kaliwa’t kanang mga travel ban? Sinisindak ng mga Intsik sa isyu ng Spratly group of Islands?

O masyado lang tayo nasobrahan sa pagpapakain sa atin ng media ng mga masasamang balita? Ang labo.

Sigurado naman ako na marami pang mga magagandang bagay ang nangyari sa ngayon e. Kaya lang, kung tayo ay magpapakabitter sa nagdaang kontrobersyal na rehimen, e sa tingin mo ba magiging malaya ba talaga tayo? Isipin mo na lang kung hanggang ngayon ay batas-militar pa rin ang pinapairal at ganung alintuntunin pa rin ang mga iniimplementa. Baka hindi ka makapag-Facebook ngayon dahil sa malamang ipagbabawal, kung hindi ireregulate ang internet (pero tingin ko sobra na iyun). Baka wala kang mapag-gimikan na singdami ng mga lugar na mga ‘to ngayon. Baka nga hindi ka pa maka-order ng buy 1 take 1 sa pinakamalapit na Angel’s Burger sa dis oras ng gabi (siyempre, may curfew e, at baka magsara din ang mga iyun sa ganung oras), baka nga hindi ka makabasa o kami mismo ay hindi makakapagsulat ng mga ganitong-tema na blog. At kung anu-ano pa.

Dapat nga matuto tayo sa kasaysayan, pero tulad ng usaping relasyon, matuto din sana tayo mag-accept, let go and move on.... parang mas magandang term dun ay mag-move forward.

Additional sources:

** The Philippines: A Unique Nation Second Editon by Sonia M. Zaide

1999, All Nations Publishing

Author: slickmaster | Date: 09/21/202 | Time: 12:27 a.m.

© 2012 september twenty-eight productions